Autofocus to obecnie nieodłączna część aparatu tak jak matryca czy obiektyw. Mimo iż nie wymaga od użytkownika praktycznie żadnej wiedzy na temat jego obsługi warto zapoznać się jego, działaniem aby maksymalnie wykorzystać jego potencjał.
Autofocus jest układem aparatu, który pozwala na automatyczne ustawienie ostrości we wskazanym punkcie, który ten może określić bądź użytkownik bądź automatyka aparatu. W większości przypadków układ automatycznego ustawiania ostrości możemy całkowicie zablokować i używać aparatu w trybie manualnego ustawienia ostrości. W tym przypadku ostrość możemy ustawić za pomocą pierścienia znajdującego się na obiektywie lub przycisków w aparacie bądź w aplikacji, jeśli mowa o smartfonie.
Kontrast
Podstawowym wymogiem poprawnego działania układu autofocusa jest, aby punkt, na który ostrzymy był kontrastowy, bez tego układ ostrzenia nie zadziała lub będzie działał nieprawidłowo. Istnieje jednak pewne niebezpieczeństwo związane z działaniem autofocusa w pełni automatycznym trybie – może się okazać, że w niektórych przypadkach taki układ będzie ustawiał ostrość na punt najbardziej kontrastowy a nie na przykład na twarz osoby znajdującej się w kadrze.
Autofocus pasywny
Układ autofocusa możemy podzielić na pasywny który działa w oparciu o detekcję fazy lub detekcję kontrastu, a w niektórych aparatach jest to mix obu tych układów. Połączenie takie oczywiście wpływa na szybkość ustawienia ostrości. Dodatkowo można usprawnić działanie autofocusa za pomocą lampy asystującej (AF illuminator) która może znajdować się w aparacie lub lampie błyskowej, w tym drugim przypadku lampa wyświetla specjalny wzór, który ułatwia działanie systemu autofocusa zapewniając kontrast w miejscu, na które ostrzymy.
Autofocus aktywny
Układ aktywny polega na zmierzeniu odległości przez aparat za pomocą specjalizowanego systemu na przykład promieni podczerwonych, ultradźwięków, lasera a w przypadku najnowszych modeli iPhone’a jest to skaner LIDAR.
Szybkość działania
Szybkość działania systemu ustawiania ostrości zależy od obiektywu w jaki wyposażony jest nasz aparat, w przypadku obiektywów bardzo jasnych o świetle f/1,8 lub f/1,4 autofocus będzie działał dużo szybciej niż jeśli do tego samego podepniemy obiektyw typu zoom ze światłem f/4 – f/6,3. Spowodowane jest to oczywiście większą ilością światła które wpada na matrycę a co za tym idzie do czujników odpowiedzianych za ustawienie ostrości.
Tryby autofocusa
Każdy nowoczesny aparat fotograficzny wyposażony jest w kilka trybów pracy autofocusa które ułatwiają wykonywanie zdjęć w zależności od sytuacji w jakiej się znajdujemy. Dla przykładu, jeśli robimy zdjęcie portretowe lub produktowe mamy dość dużo czasu, aby określić punkt, który ma być ostry ustawić ostrość i wykonać zdjęcia. Z kolei w przypadku na przykład wyścigów samochodowych, lecących ptaków lub tym podobnych nie dość, że nie mamy czasu na ustawienie ostrości to nie w praktycy nie wiemy, gdzie punkt ostrości będzie się znajdował w danym momencie. Tutaj przychodzą nam z pomocą różne tryby autofocusa.
Tryb Single AF (AF-S)
Jest to bardzo prosty tryb pracy autofocusa, przed ustawieniem ostrości musimy wskazać pojedynczy punkt ostrości. W trakcie wykonywania zdjęcia, gdy naciśniemy spust migawki do połowy układ autofocusa zacznie szukać ostrości w tym konkretnym punkcie do momentu aż ją znajdzie wtedy całość zostaje zablokowana i mimo iż możemy poruszyć aparatem ostrość będzie ustawiona dokładnie w punkcie w którym została ustawiona. Jeśli chcemy skorygować ostrość musimy zwolnić przycisk spustu migawki oraz wcisnąć go ponownie do połowy. W przypadku bezlusterkowców możemy dodatkowo określić wielkość punktu ostrości co nie było możliwe w przypadku lustrzanek.
Tryb ciągły Continuous AF (AF-C)
Ten tryb jest używany do śledzenia poruszających się obiektów na przykład podczas fotografowania sportu, dzikiej przyrody czy szybkiej akcji. Tryb ten jest bardzo złożony ponieważ aparat posiada algorytm który przewiduje kierunek oraz prędkość poruszania się obiektu. W nowoczesnych rozwiązaniach pirat może być wyposażony w uczenie maszynowe oraz sztuczną inteligencję.
W trybie AF-C aparat będzie śledził obiekt zarówno w każdym przypadku zarówno kiedy to obiekt jest w ruchu jak i oczywiście sam aparat wystarczy mieć cały czas wciśnięty do połowy spust migawki. Aparat może również utracić śledzony obiekt na przykład gdy stanie się on mniej kontrastowy, wtedy w niektórych przypadkach aparat może zacząć śledzić zupełnie co innego zazwyczaj bardziej kontrastowego.
Tryb hybrydowy AF-A (AF auto)
Taki tryb dostępny jest w niektórych aparatach i tutaj sam aparat decyduje czy działać zgodnie z trybem AF-S (obiekt statyczny) czy AF-C (obiekt się porusza).
Tryb (AF-F) Full-Time Servo
Tryb AF-F znajdziemy głównie w aparatach firmy Nikon w których jest wykorzystywany w trybie filmowania. Jest bardzo podobny do trybu AF-C i służy do śledzenia filmowanego obiektu.