EV – wartość ekspozycji

EV – exposure value, czyli wartość ekspozycji to skala ekspozycji fotograficznej oraz nazwa jednostki miary w fotografii. 

Krzysztof Turek

Skala EV

EV – exposure value, czyli wartość ekspozycji to skala ekspozycji fotograficznej oraz nazwa jednostki miary w fotografii. 

Skala EV z którą najczęściej można się spotkać przyjmuje wartości od -6 do +17 – oczywiście teoretycznie nie ma limitu zarówno dla wartości ujemnych jak i dodatnich. EV jest również skalą logarytmiczną co oznacza, że zwiększenie ekspozycji o 1 spowoduje dwukrotny wzrost ilości światła wpadającego na matrycę (x*2). Z kolei zmniejszenie ekspozycji o 1 spowoduje zmniejszenie ilości wpadającego światła o połowę (x/2).

Punkt 0 na skali EV oznacza odpowiednie naświetlenie matrycy światłoczułej przy czułości ISO równej 100, czasie ekspozycji wynoszącym 1s oraz przysłonie ustawionej na f/1.

Przykłady dla skali EV

W poniższej tabeli znajdują się przykłady występowania natężenia światła wyrażonego w skali EV co powinno ułatwić ewentualne obliczenia czasów otwarcia migawki, wartości przysłony – dla obliczeń należy przyjąć wartości czułości ISO równą 100.

EVPrzykład
-6Krajobraz nocny księżyc w 2 lub 4 fazie (sierp)
-5Zorza polarna o średniej jasności
-4Bezchmurna noc z księżycem fazie między kwadrą a pełnią
-3bezchmurna noc z księżycem w pełni
-2bezchmurna noc z księżycem w pełni mocno odbijające światło tło (plaża, śnieg)
-1Koniec błękitnej godziny (niebieskiej godziny)
0Późna błękitna godzina (niebieskiej godziny)
1Środek błękitnej godziny (niebieskiej godziny)
2Panorama miasta widziana z daleka, mocne oświetlenie uliczne
3Wnętrze oświetlone słabym światłem zewnętrznym
4Nocne podświetlenie pomników, rzeźb, fontann itp
5Typowe oświetlenie wnętrza
6Jasne oświetlenie wnętrza
7Wesołe miasteczko nocą
8Jasno podświetlone reklamy zewnętrzne i witryny sklepowe
9Oświetlenie stadionów i imprez sportowych
10Chwila po zachodzie słońca w bezchmurny dzień
11Światło słoneczne w mglisty, pochmurny dzień
12Chwila przed zachodem słońca w bezchmurny dzień
13Dzień średnio zachmurzony
14Lekka mgła
15Słoneczny dzień, bezchmurne niebo
16Słoneczny dzień, bezchmurne niebo, jasne odbijające tło na przykład plaża
17Słoneczny dzień, bezchmurne niebo, jasne mocno odbijające tło na przykład śnieg
Dane zostały zebrane z różnych źródeł dostępnych w internecie

W przypadku niektórych aparatów lub obiektywów producenci podają minimalną wartość światła przy której dobrze zadziała autofokus właśnie w wartości EV, powyższa tabelka pomoże zobrazować w jakich minimalnych warunkach użyjemy autofokusa gdy producent określił tą wartość na przykład na -3EV

Skala EV a ekspozycja

W ostatniej tabeli można znaleźć wartości ekspozycji EV dla różnych wartości przysłony oraz czasu otwarcia migawki, co może ułatwić dobranie odpowiednich wartości.

 f/1.0f/1.4f/2f/2.8f/4f/5.6f/8f/11f/16f/22
60 sec.-6 EV-5 EV-4 EV-3 EV-2 EV-1 EV0 EV1 EV2 EV3 EV
30 sec.-5 EV-4 EV-3 EV-2 EV-1 EV0 EV1 EV2 EV3 EV4 EV
15 sec.-4 EV-3 EV-2 EV-1 EV0 EV1 EV2 EV3 EV4 EV5 EV
8 sec.-3 EV-2 EV-1 EV0 EV1 EV2 EV3 EV4 EV5 EV6 EV
4 sec.-2 EV-1 EV0 EV1 EV2 EV3 EV4 EV5 EV6 EV7 EV
2 sec.-1 EV0 EV1 EV2 EV3 EV4 EV5 EV6 EV7 EV8 EV
1 sec.0 EV1 EV2 EV3 EV4 EV5 EV6 EV7 EV8 EV9 EV
1/21 EV2 EV3 EV4 EV5 EV6 EV7 EV8 EV9 EV10 EV
1/42 EV3 EV4 EV5 EV6 EV7 EV8 EV9 EV10 EV11 EV
1/83 EV4 EV5 EV6 EV7 EV8 EV9 EV10 EV11 EV12 EV
1/154 EV5 EV6 EV7 EV8 EV9 EV10 EV11 EV12 EV13 EV
1/305 EV6 EV7 EV8 EV9 EV10 EV11 EV12 EV13 EV14 EV
1/606 EV7 EV8 EV9 EV10 EV11 EV12 EV13 EV14 EV15 EV
1/1257 EV8 EV9 EV10 EV11 EV12 EV13 EV14 EV15 EV16 EV
1/2508 EV9 EV10 EV11 EV12 EV13 EV14 EV15 EV16 EV17 EV
1/5009 EV10 EV11 EV12 EV13 EV14 EV15 EV16 EV17 EV18 EV
1/100010 EV11 EV12 EV13 EV14 EV15 EV16 EV17 EV18 EV19 EV
1/200011 EV12 EV13 EV14 EV15 EV16 EV17 EV18 EV19 EV20 EV
1/400012 EV13 EV14 EV15 EV16 EV17 EV18 EV19 EV20 EV21 EV
1/800013 EV14 EV15 EV16 EV17 EV18 EV19 EV20 EV21 EV22 EV
Tabela wartości ekspozycji

Informacje podane w tabeli nie uwzględniają zmian głębi ostrości oraz wpływu na zamrożenie/rozmycie obiektów pozostających w ruchu (motion blur), aby uzyskać minimalną głębię ostrości należy zbliżyć się do lewej krawędzi tabeli, przeciwna strona tabeli będzie odpowiadania dla fotografii krajobrazowej, gdzie króluje duża głębia ostrości. W przypadku gdy chcemy fotografować obiekty będące w ruchy należy odczytywać informacje z dolnej części naszej tabeli z kolei rozmycie ruchu pozwoli wyszukanie wartości z górnej części tabeli.

Zastosowania

Każdy nowoczesny aparat cyfrowy czy to najnowszy bezlusterkowiec czy aparat w tanim smartfonie jest w stanie sam zmierzyć natężenie światła i odpowiednio ustawić parametry ekspozycji. Poniżej znajdziecie kilka przypadków które wyjaśnią, jak korzystać ze zdobytej wiedzy:

  1. chcemy manualnie ustawić aparat wykonując zdjęcie portretowe na plaży w słoneczny bezchmurny dzień. Z pierwszej tabeli wiemy, że natężenie światła wyniesie około 16 EV, w związku z tym z drugiej tabelki wybieramy wartości właśnie 16 EV. Wykonując zdjęcie portretowe najlepiej użyć maksymalnie otwartej przysłony na przykład f/2.8, dla takich wartości czas otwarcia migawki wynosi 1/8000s oczywiście pamiętając, aby czułość ISO ustawić na 100.
  2. Ustawiamy manualnie aparat tak aby wykonać zdjęcie na stadionie oświetlonym sztucznym światłem, natężenie światła dla tej sytuacji zdjęciowej wyniesie 9 EV. Chcemy również uzyskać następujące efekty:
    • Zamrozić ruch (przyjmujemy czas otwarcia migawki na 1/1000 sekundy),
    • Wyciąć obiekt (sportowca) z tła stosując płytką głębię ostrości (przysłona ustawiona na f/2.8)Dla powyższych założeń natężenie światła powinno wynosić 13 EV, czyli dużo więcej niż zapewni nam oświetlenie stadionowe. Brakujące 4 EV uzyskamy podnosząc czułość ISO do wartości 1600. Wynika to z faktu, że dane podane drugiej tabeli zostały obliczone dla wartości ISO 100, każde podniesienie wartości ISO dwa razy powoduje zwiększenie EV o 1. W naszym przypadku musimy podnosić ISO o 4 EV, czyli ze 100 na 200 (+1 EV), z 200 na 400 (kolejne +1 EV), z 400 na 800 (kolejne +1 EV) oraz ostatecznie z 800 na 1600 (kolejne +1 EV) co daje razem +4 EV