Dzięki technice ETTR (Expose to the right) jesteśmy w stanie w prosty sposób pozbyć się niechcianego szumu na zdjęciach, jednocześnie nie tracąc detali.
Redukcja szumu z techniką ETTR
Zanim zagłębimy się w technikę ETTR, krótkie wyjaśnienie w jaki sposób ona działa. Działanie techniki ETTR jest oparte na właściwości matryc światłoczułych w których wraz ze wzrostem jasności rejestrowanych obiektów zmniejsza się ilość szumów. Nazwa techniki pochodzi od graficznego przedstawienia jej na histogramie – Expose To The Right (Ekspozycja do prawej).
Wraz ze wzrostem jasności na zdjęciu nie tylko redukujemy szumy, ale również, zyskujemy detale w ciemniejszych partiach obrazu. W związku z tym przed przystąpieniem do wykonania takiego zdjęcia warto je dobrze zaplanować, biorąc pod uwagę fotografowaną scenę.
Technikę najlepiej stosować razem z plikami RAW co pozwala lepiej panować nad zdjęciem w procesie jego edycji. Należy pamiętać, że otrzymane rezultaty będą różniły się w zależności od aparatu jakim dysponujemy oraz od konkretnego kadru.
Ekspozycja – Potencjalne problemy
W przypadku techniki ETTR możemy napotkać kilka potencjalnych problemów które wynikają z dość dużej ekspozycji z jaką musimy pracować. Przykładowo, aby uzyskać jasne zdjęcie będziemy musieli maksymalnie otworzyć przysłonę co spowoduje powstanie płytkiej głębi ostrości, możemy również wydłużyć czas otwarcia migawki co z kolei wpłynie na powstanie rozmycia, dla obiektów które się poruszają, czyli efektu motion blur.
Czułości ISO w technice ETTR nie warto podnosić, ponieważ może to spowodować wzrost szumów, dlatego najlepiej ustawić czułość ISO na wartość możliwie najmniejszą.
ETTR w praktyce
Jak wspomniałem wcześniej w technice ETTR bardzo istotne jest planowanie, dlatego poniżej zamieszczam kilka kroków które umożliwią dobre zaplanowanie zdjęcia.
Krok 1: Określenie Poziomu “Prześwietlenia”
W pierwszym kroku ustawiamy ekspozycję tak aby uzyskać zdjęcie dobrze naświetlone, następnie należy zdecydować o ile “prześwietlimy” zdjęcie, zazwyczaj będą to wartości +1, +2, +3EV
Krok 2: Kompensacja Ekspozycji
W kolejnym kroku ustawiamy kompensację ekspozycji w naszym aparacie, jeśli posiada on stosowną gałkę wystarczy ustawić ją na zadaną wartość. Jeśli nie posiadamy stosowanego pokrętła należy odszukać opcję kompensacji w menu aparatu. Jeśli i tam nie znajdziemy takiej funkcji musimy sami obliczyć ekspozycję, czyli czas otwarcia migawki, przysłonę oraz czułość ISO.
Krok 3: Skompensuj Ekspozycję w Programie Graficznym
Przesunięcie ekspozycji w aparacie to dopiero początek. Po wykonaniu zdjęcia musimy w programie do edycji plików RAW skompensować wartość ekspozycji, np. jeśli w aparacie ustawiliśmy kompensację na +1,5 EV, w edytorze RAW ustawiamy kompensację na -1,5 EV.
Uzyskane zdjęcie będzie miało dokładnie taką samą jasność jak zdjęcie bez ustawionej kompensacji natomiast zdecydowanie spadnie ilość szumów.
Technika ETTR nie działa idealnie we wszystkich sytuacjach i zależy od aparatu oraz scenerii. Szczególnie ważne jest, aby nie przesadzać z jasnością, dzięki temu nie stracimy szczegółów w jasnych obszarach.
Warto eksperymentować z techniką ETTR, ale pamiętaj o jej ograniczeniach i odpowiednio dostosuj jasność zdjęcia do konkretnej sytuacji. Na stronie internetowej TylkoFotografia.pl znajdziecie więcej informacji i źródłowe zdjęcia do tego filmu.
Aby przećwiczyć proces edycji zdjęć zachęcam do pobrania przykładowych plików RAW użytych w filmie.