Co to jest winietowanie?
Winietowanie to zjawisko polegające na nierównomiernym oświetleniu matrycy aparatu, prowadzące do ciemniejszych obszarów na krawędziach zdjęcia. Jest to wada optyczna obiektywu, którą można zaobserwować jako cień rzucany przez elementy konstrukcyjne obiektywu na matrycę aparatu.
Jakie obiektywy najbardziej winietują?
Obiektywy szerokokątne są bardziej podatne na winietowanie niż obiektywy o dłuższej ogniskowej. Na przykład, obiektywy typu 10-16 mm zoom zazwyczaj charakteryzują się większym winietowaniem. Koszt i producent obiektywu również wpływają na stopień winietowania – droższe, topowe modele mają zazwyczaj minimalne winietowanie.
Jak filtry wpływają na winietowanie?
Używanie filtrów może znacząco wpłynąć na stopień winietowania. Zaleca się stosowanie filtrów z cienką ramką, aby zminimalizować efekt winietowania. Nakładanie wielu filtrów (tzw. “hamburger filtrów”) również zwiększa ryzyko winietowania.
Osłony przeciwsłoneczne i ich wpływ na winietowanie
Osłony przeciwsłoneczne, zwłaszcza te o kształcie tulipana, mogą również powodować winietowanie, jeśli są niewłaściwie założone. Ważne jest, aby używać osłon przeciwsłonecznych dedykowanych przez producenta obiektywu, ponieważ używanie niewłaściwej osłony może prowadzić do zwiększonego winietowania.
Winietowanie a jakość obiektywu
Obiektywy niskiej jakości często wykazują większe winietowanie oraz różne zniekształcenia obrazu na krawędziach kadru. Winietowanie może pomóc maskować te wady, dlatego nie powinno być traktowane wyłącznie jako wada obiektywu.
Korekcja w programach graficznych
Winietowanie można łatwo skorygować w programach graficznych, takich jak Adobe Lightroom. W narzędziu Lens Correction dostępne są suwak Amount, który kontroluje ilość winietowania, oraz suwak Midpoint, który ustawia środkowy punkt bez winietowania. Przesuwanie tych suwaków pozwala na dokładną regulację efektu winietowania.
Dodawanie winietowania w Lightroomie
Aby dodać winietowanie do zdjęcia, można skorzystać z narzędzia Post-Crop Vignetting w palecie Effects. Suwak Amount umożliwia dodanie winietowania, a suwak Midpoint kontroluje, jak blisko środka obrazu winietowanie sięga. Opcje Roundness i Feather pozwalają na dostosowanie kształtu i gładkości winietowania.
- Style jest to rodzaj nakładanie winietowania, możemy wybrać z następujących opcji:
- Highlight Priority – ochrona świateł w obszarach, na których dodaliśmy winietowanie,
- Color Priority – ochrona koloru w obszarach występowania winietowania,
- Paint Overlay – zwykłe przyciemnienie obszaru, na którym występuje winietowanie
- Ammount – suwak pozwalający wybrać siłę efektu winietowania,
- Midpoint – suwak, za pomocą którego ustawimy wielkość efektu ,
- Roundness – suwak, dzięki któremu możemy określić kształt winietowania,
- Feather – suwak odpowiadający za gładkość przejścia między środkiem zdjęcia pozbawionym winiety a brzegami kadru, na którym występuje winietowanie
- Highlights – dzięki temu suwakowi możemy określić kontrast świateł w miejscach występowania winietowania, pozwoli nam to wydobyć detale w jasnych obszarach
Wszystkie powyższe opcje edycji znajdziemy w palecie narzędzi Effects natomiast w palecie Lens correction znajdują się tylko dwa z wyżej wymienionych suwaków: Ammount i Midpoint
Podsumowanie
- Filtry: Używaj cienkich filtrów, aby zminimalizować winietowanie. Unikaj nakładania wielu filtrów.
- Obiektywy: Obiektywy szerokokątne bardziej winietują. Sprawdź opinie przed zakupem.
- Osłony przeciwsłoneczne: Używaj dedykowanych osłon, aby uniknąć dodatkowego winietowania.
- Edycja w programach graficznych: Winietowanie można łatwo skorygować lub dodać w programach takich jak Lightroom.
Pamiętaj, że winietowanie nie zawsze jest wadą. Może ono dodawać zdjęciom charakteru i pomagać w kierowaniu uwagi na główny obiekt fotografii.