W ostatnich latach branża fotograficzna doświadczyła dynamicznego rozwoju nowych formatów plików obrazów, które oferują lepszą jakość przy mniejszym rozmiarze pliku. Dwa z tych innowacyjnych formatów to AVIF (AV1 Image File Format) i JXL (JPEG XL). Teraz użytkownicy Adobe Lightroom mogą cieszyć się możliwością eksportowania swoich zdjęć w tych zaawansowanych formatach.
Czym jest AVIF?
AVIF (ang. AV1 Image File Format)jest formatem plików obrazów który został opracowany przez grupę Alliance for Open Media w 2019 roku. Jest oparty na formacie AV1 i wykorzystuje technologię kompresji WebP. AVIF oferuje doskonałą jakość obrazu przy bardzo niskim rozmiarze pliku, co czyni go idealnym wyborem dla profesjonalistów i entuzjastów fotografii. Dzięki nowoczesnym technologiom kompresji AVIF może zachować szczegóły obrazu nawet przy agresywnej kompresji, co przekłada się na lepszą jakość przy mniejszym rozmiarze pliku, oferuje również bezstratną kompresję obrazów, co oznacza, że może zmniejszyć rozmiar pliku bez utraty jakości obrazu lub z niewielką utratą jakości.
Zalety AVIF:
- Lepsza kompresja w porównaniu do JPEG i PNG, co oznacza mniejsze pliki. W testach AVIF wykazał się lepszą kompresją o 20-50% w porównaniu z JPEG i 10-30% w porównaniu z PNG.
- Bezstratna kompresja, co oznacza, że obraz nie traci jakości. W przeciwieństwie do JPEG, który zawsze powoduje pewną utratę jakości, AVIF może kompresować obrazy bez utraty jakości.
- Obsługa przezroczystości. AVIF obsługuje kanał alfa, co oznacza, że może być używany do kompresji obrazów z przezroczystymi elementami.
- Szeroka gama kolorów. AVIF obsługuje szeroką gamę kolorów Rec. 2020, co oznacza, że może zachować więcej kolorów niż JPEG i PNG.
- Możliwość animacji. AVIF może być używany do tworzenia animowanych obrazów, co czyni go konkurentem dla formatu GIF.
Czym jest JXL (JPEG XL)?
JPEG XL (ang. JPEG eXtensible Low-Complexity) to kolejny nowoczesny format plików obrazów, który zapewnia wyjątkową jakość obrazu przy niskim zużyciu zasobów. Opracowany przez grupę Joint Photographic Experts Group, JXL łączy zalety tradycyjnego formatu JPEG z nowoczesnymi technologiami kompresji, podobnie jak AVIF oferuje bezstratną i stratną kompresję obrazów.
Zalety JPEG XL:
- Lepsza kompresja w porównaniu do JPEG i PNG, co oznacza mniejsze pliki. W testach JPEG XL wykazał się lepszą kompresją o 20-50% w porównaniu z JPEG i 10-30% w porównaniu z PNG.
- Bezstratna kompresja, co oznacza, że obraz nie traci jakości. W przeciwieństwie do JPEG, który zawsze powoduje pewną utratę jakości, JPEG XL może kompresować obrazy bez utraty jakości.
- Szeroka gama kolorów. JPEG XL obsługuje szeroką gamę kolorów Rec. 2020, co oznacza, że może zachować więcej kolorów niż JPEG i PNG.
- Możliwość animacji. JPEG XL może być używany do tworzenia animowanych obrazów, co czyni go konkurentem dla formatu GIF.
- Bezpłatny i otwarty format. JPEG XL jest wolny od opłat licencyjnych i dostępny dla wszystkich.
Który format wybrać?
Przed skorzystaniem z nowych formatów graficznych należy upewnić się, czy inne programy graficzne których używamy, fotolab, lub na przykład odbiorca naszych prac są w stanie otworzyć pliki wyeksportowane w tych formatach. Nowoczesne formaty, takie jak AVIF i JXL, są stosunkowo nowe, dlatego nie wszystkie aplikacje mogą je obsługiwać.
Jest to oczywiście kwestia czysto techniczna, ważniejsza moim zdaniem jest wydajność nowych formatów graficznych, czyli to jak bardzo są w stanie zmniejszyć rozmiar pliku wynikowego. W ramach wyeksportowałem kilka dwa zdjęcia z programu Lightroom do różnych formatów, w trakcie eksportu wszystkie ustawienia pozostały niezmienione poza oczywiście wyborem stopnia kompresji.
| Źródłowy plik ARW | TIFF brak kompresji | TIFF kompresja ZIP | JPG kompresja 100% | AVIF kompresja 100% | JPG XL kompresja 100% | JPG XL bezstratnie | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Zdjęcie 1 | 49,3 MB | 115 MB | 83,9 MB | 4,3 MB | 2,8 MB | 3,1 MB | 33,6 MB |
| Zdjęcie 2 | 49,4 MB | 144 MB | 129 MB | 24,7 MB | 26,2 MB | 25,2 MB | 101,7 MB |
Zdjęcia testowe zostały dobrane w taki sposób aby jedno zawierało były zarówno mniej i bardziej szczegółowe, co oczywiście doskonale widać w tabeli z wynikami testu. Zdjęcie które zawiera mniej szczegółów podlega większej kompresji natomiast zdjęcia z większą ich ilością ma w każdym przypadku większy rozmiar.
Ciekawostkę stanowi jednak jednak coś zupełnie innego otóż zdjęcia wyeksportowane do formatu JPG XL posiadają większy kontrast oraz nasycenie w stosunku do oryginału co można zauważyć na poniższym porównaniu.
Jak widać na powyższym przykładzie problem z kolorystyką zdjęcia jest dosyć poważny ponieważ całkowicie zmienia kolory w stosunku do naszej edycji w programie Lightroom. Problem może leżeć po stronie błędnego osadzania profilu kolorystycznego REC.2020. A dlaczego zastosowałem akurat taki profil? ponieważ Lightroom dokładnie taki profil podpowiada, a jak wspomniałem wcześniej wszystkie operacje eksportu zostały przeprowadzone z domyślnymi ustawieniami.
Korzyści z nowych formatów w Lightroom
Eksportowanie zdjęć w formatach AVIF i JXL w Lightroom to krok naprzód w zapewnianiu użytkownikom doskonałej jakości obrazu przy minimalnym zużyciu zasobów. Dzięki tym nowoczesnym formatom użytkownicy mogą zachować szczegóły obrazu i kolory zgodnie z ich wizją artystyczną, jednocześnie oszczędzając miejsce na dysku i przyspieszając procesy przesyłania danych.
Wprowadzenie formatów AVIF i JXL do Lightroom to kolejny krok w przyszłość, w której jakość obrazu i efektywność przesyłania danych idą w parze. Dzięki tym innowacyjnym formatom użytkownicy mogą cieszyć się doskonałą jakością obrazu bez obawy o rozmiar pliku.